Khmer Dictionary: អរុណ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
អរុណ
( ន.នាមសព្ទ )
[អៈរុន ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ព្រះអាទិត្យដែលទើបភ្លឺច្រាលពីទិសបូព៌, ពេលក្រហមឯកើត, ពេលព្រឹកព្រាង : អរុណរះ, អរុណស, អរុណក្រហម ។
- កន្លងអរុណ ឬ ដាច់អរុណ កន្លងរាត្រី ។
- យកអរុណក្នុងវត្ត ឲ្យអរុណរះ ក្នុងវត្ត (ព. វិ. ពុ.) ។ ភិក្ខុដែលចេញទៅដោយសត្តាហករណីយ ឬ សត្តាហកិច្ច ត្រូវត្រឡប់មកកាន់អាវាសដែលចាំវស្សាវិញមុន អរុណទី ៧ គឺនៅក្រៅអាវាសបាន ៦ យប់ (ព. វិ. ពុ.) ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. អៈរុណៈ, ដូចជា
- អរុណកមល (--កៈម៉ល់) ឈូកក្រហម ។
- អរុណករ ឬ--សារថិ ព្រះអាទិត្យ ។
- អរុណប្បភា, --ប្រភា ឬ - អរុណាភា ពន្លឺអរុណ ។
- អរុណព័ណ៌ ឬ --វណ្ណ ព័ណ៌អរុណ, ព័ណ៌លឿងទុំ, ព័ណ៌មាស ។
- អរុណរង្សី ឬ --រស្មី រស្មីព័ណ៌មាស ។
- អរុណ សុវត្ថិ ! ឬ --សួស្ដី ! (អៈរុន--) “សួស្ដីក្នុងវេលាព្រឹក”; ពាក្យសម្រាប់ឲ្យពរគ្នាឬគំនាប់គ្នា ក្នុងវេលាតាំងពីព្រហាមរហូតដល់ថ្ងៃត្រង់ (ប្រើតាមសម័យនិយម), បានសេចក្ដីថា សូមឲ្យមានសួស្ដីក្នុងវេលាព្រឹក ! (ព. ផ្ទ. សាយណ្ហសុវត្ថិ ! ឬ សាយណ្ហ សួស្ដី !; រាត្រី សុវត្ថិ ! ឬ រាត្រីសួស្ដី !) ។
- អរុណោទ័យ (សំ. បា. អរុណ + ឧទយ “ការរះឡើង”) ការរះឡើងនៃអរុណ, ពេលអរុណរះ, វេលាថ្ងៃរះ ។
- អរុណោភាស (បា. < អរុណ + ឱភាស “ពន្លឺ”) ពន្លឺអរុណ (វេវ. អរុណាភា, អរុណប្រភា) ។ល។
-
អរុណ --
or អរុណា--, អរុណោ--
(មើលក្នុងពាក្យ អរុណ) ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
អរុណ
( n )
[ʔaʔrun]
- detail »
rising sun; dawn, sunrise
-
អរុណោទ័យ
( n )
[ʔaʔruʔnaotey]
- detail »
dawn, rising of the sun
-
អរុណោភាស
( n )
[ʔaʔruʔnaopʰieh]
- detail »
early morning sunlight